Gry i zabawy wspomagające koncentrację

Im wcześniej dziecko zacznie ćwiczyć koncentrację, tym w przyszłości będzie mu łatwiej w życiu.

Przestrzeń sprzyjająca koncentracji

Aby ćwiczenia wymagające skupienia były przyjemne i skuteczne, zadbaj, by wcześniej dziecko zmęczyło się fizycznie. Maluchy są z natury ruchliwe i trudno jest im usiedzieć w miejscu. Wysiłek fizyczny pozwoli im rozładować nagromadzoną energię i jednocześnie dotleni mózg.

Druga ważna kwestia to odpowiednie przygotowanie pomieszczenia, w którym będziecie się bawić. Wywietrz pokój oraz zadbaj o porządek. Ład w najbliższym otoczeniu sprzyja nauce koncentracji, podczas gdy bałagan wręcz przeciwnie – rozprasza oraz utrudnia skupienie. O ile to możliwe, ogranicz hałasy dobiegające z zewnątrz. Głosy bawiących się na podwórku dzieci z całą pewnością nie pomogą w trenowaniu koncentracji u twojej pociechy.

Propozycje wspólnych zabaw

Kiedy masz już "wybiegane" dziecko i uporządkowaną przestrzeń, nadszedł czas na wspólną, rozwijającą umiejętności zabawę. Oto kilka ważnych zasad:

• żeby ćwiczenia były skuteczne i ciekawe, powinny być dostosowane do możliwości dziecka, a ich czas nie powinien być zbyt długi. Wystarczy kilka lub kilkanaście minut dziennie. Sprawdza się w tym przypadku zasada - lepiej krócej, a częściej;

• zmieniaj rodzaje ćwiczeń. Znakomitą pomocą będą tu różne książki z łamigłówkami, labiryntami czy rymowanymi zagadkami. Sprawdzą się także książki do tzw. aktywnego czytania, w których dzieci podążają śladem kreski lub kropki;

Dobrym narzędziem do ćwiczenia koncentracji będą także różnego rodzaju książki "wyszukiwanki". Dzieci znajdą w nich ilustracje pełne szczegółów, na których mogą szukać różnic, wybranych elementów albo sekwencji zdarzeń. Takie ćwiczenia wymagają skupienia, doskonale pobudzają myślenie i wyobraźnię. Ważne, aby dziecko widziało efekty swojej pracy, dlatego chwal je i komentuj na bieżąco postępy;

• koncentrację poprawia czytanie książek. Lektury dają wprost nieograniczone możliwości ćwiczeń. Najlepiej, by dziecko samo wybrało książkę, która jest dla niego interesująca. Czytanie przez rodzica na głos wycisza i uspokaja malucha. Jego myśli skupiają się na opowiadanej historii. Czytanie w sposób zaangażowany, modulowanie głosu, wcielanie się w role znakomicie wzmacnia koncentrację u najmłodszych. Po zakończonej lekturze poproś dziecko, żeby pokazało na ilustracjach postaci z książki, kształty, kolory, pojazdy itp. Możliwości ćwiczeń ogranicza jedynie nasza wyobraźnia;

• doskonałe narzędzie poprawiające koncentrację stanowią puzzle. Zacznijmy od takich z małą liczbą elementów i stopniowo zwiększajmy poziom trudności. Dla ćwiczenia koncentracji szczególnie polecam puzzle obserwacyjne lub takie z dołączoną lupką do wyszukiwania ukrytych elementów. Warto także wybrać zestaw z obrazkiem, który odpowiada zainteresowaniom dziecka. Układając, dziecko ćwiczy koncentrację, ale także spostrzegawczość, cierpliwość i pamięć;

• klocki to kolejna zabawka, która świetnie rozwija. Już samo wymyślenie konstrukcji i znalezienie odpowiednich klocków na jej budowę jest świetnym ćwiczeniem koncentracji. Co więcej, w trakcie zabawy dziecko ćwiczy koordynację wzrokowo–ruchową, wyobraźnię przestrzenną oraz kreatywność;

• warto także sięgać po gry typu memory, różne układanki (doskonale sprawdzą się wszystkie układanki lewopółkulowe) i nawlekanki, a także gry logiczne;

• rysowanie to także świetny trening kreatywności. Zachęcajmy dziecko, by przy tworzeniu obrazków zwracało uwagę na detale (poprośmy np. o rysunek miejsca, które dziecko zna, aby musiało sobie przypomnieć wiele szczegółów). Innym pomysłem jest wymyślanie logicznych i najlepiej pełnych szczegółów historii.

Nie zrażaj się, jeśli początkowo dziecko wydaje się rozkojarzone. Umiejętność skupienia uwagi kształtuje się dopiero około 3. roku życia. Gdy dziecko jest skoncentrowane, pamiętaj, aby go nie popędzać, nie przerywać mu i pozwolić na swobodę. Najważniejsza jest wspólna zabawa, która sprawi, że maluch będzie dłużej skupiony na jednej czynności, a także, że będzie chętnie do niej wracał.

Tradycyjne kontra cyfrowe

A teraz istotna sprawa. Aby trening koncentracji przyniósł oczekiwane efekty, pomoce naukowe - klocki, układanki i książki - muszą być ‘analogowe’. Może trudno w to uwierzyć, ale rozwiązywanie zadań czy układanie puzzli na tablecie lub w telefonie - poza niewątpliwą atrakcyjnością dla dziecka - to zupełnie inny rodzaj doświadczeń poznawczych, które nie zastąpią tradycyjnych metod w procesie rozwoju intelektualnego najmłodszych.

Urządzenia elektroniczne nie zastąpią także kontaktu z Tobą. Wspólna zabawa i Twoja uwaga to bezcenna wartość dodana, a także najlepszy sposób na rozwój Twojego dziecka.