Czytać czy nie czytać?

Z lotu ptaka pozwolą spojrzeć na historie dawno minione albo odchylić na chwilę zasłonę przyszłości. Skrzydła, dzięki którym możemy być kimś zupełnie innym i doświadczać emocji nam nieznanych. Wejść na chwilę do głowy mężczyzny, będąc kobietą lub odbyć podróż w niedostępne krańce świata. Ależ my je mamy na wyciągnięcie ręki! Bo ptaki mają skrzydła, ludzie mają książki!

O korzyściach z czytania powiedziano i napisano już naprawdę wiele. Doskonale wiemy, że czytanie książek rozwija myślenie krytyczne, ciekawość, umiejętność analizy, pozwala dostrzec powiązania przyczynowo-skutkowe i wydłuża też zdolność koncentracji, a to zwiększa nasze szanse na sukces we wszystkich dziedzinach życia.

Czytając wchodzimy w czyjąś opowieść, zaczynamy rozumieć emocje innych, uczymy się przyjmować czyjś punkt widzenia – co następnie podnosi kompetencje społeczne i rozwija empatię.

Czytanie jest też fundamentem innowacyjności i kreatywności, bo gromadzi w naszych głowach zbiór danych, który zaczyna być źródłem nowych skojarzeń i pomysłów.

Udowodniono również, że czytanie niweluje nierówności społeczne. Z badań wynika, że współcześnie powodem wykluczenia nie są już czynniki społeczne czy ekonomiczne, a właśnie nieczytanie, które staje się główną przyczyną niepowodzeń edukacyjnych i życiowych. Oznacza to, że czytanie czyni nas równymi i świadomymi obywatelami. Współcześnie o pomyślności państw i narodów decyduje poziom wykształcenia społeczeństwa, a wiedza staje się najcenniejszym surowcem. Tylko czytające społeczeństwo może być zdolne do uczestnictwa w życiu społecznym i obywatelskim, rozumienia zachodzących w nim procesów. Społeczność, która nie ćwiczy czytania, sama rezygnuje ze swojego wpływu na otaczającą rzeczywistość, odbierając sobie sprawczość.

Dlaczego zatem tak często widzimy poniższe obrazki?

Dwulatek zahipnotyzowany kolorowym, migającym ekranem. Nie domaga się zaspakajania potrzeb – urządzenie staje się rodzicem zastępczym: wygodnym, zawsze dostępnym, niezmęczonym i niczego niewymagającym. To atrakcyjny zamiennik zarówno dla opiekuna „zyskującego czas dla siebie”, jak i dla samego dziecka. Bo urządzenie nie wymaga, a daje bardzo atrakcyjne bodźce tu i teraz. Rodzice wyręczający się w opiece nowymi technologiami, wychowują dzieci zależne od cyfryzacji, ciągle podłączone, ciągle online i jednocześnie samotne, z niską samooceną.

Technologie informacyjne wkroczyły w nasze życie dając nowe możliwości, ale też odbierając inne – wyjaławiając nasze mózgi z umiejętności skupienia i czytania długich tekstów oraz uzależniając od łatwo dostępnej dopaminy. Klik i uruchomiony zostaje mechanizm nagrody. Jako społeczeństwo widzimy już tego konsekwencje w gabinetach specjalistów zajmujących się uzależnieniami, w ogromnym kryzysie tożsamości młodych oraz poczuciu ich osamotnienia.

A przecież tym, czego potrzebujemy najbardziej jest kontakt z inną osobą, bogaty w słowa i emocje. Danie dziecku komórki nie stymuluje jego rozwoju i nie ćwiczy kompetencji społecznych. To czytanie tradycyjnych papierowych książek i rozmowa z drugim człowiekiem na żywo jest prognostykiem sukcesu. Jednak ciągle wpadamy w pułapkę technologii. Chociaż  wiemy, że czytanie namnaża w mózgu połączenia synaptyczne, poszerza słownictwo, ćwiczy pamięć, a czytające dziecko jest stabilniejsze emocjonalnie i łatwiej odnajduje się w relacjach z rówieśnikami.

Może zatem warto uczyć się latać? Zwiedzać książkowe światy, odkrywać ukryte sensy, odkrywać siebie między słowami i poznawać swoje potencjały?

Bo radość czytania zachęca do kolejnych lotów, dzięki którym osiągamy lepsze wyniki w nauce, statystycznie lepiej radzimy sobie na rynku pracy, rozwijamy swój potencjał na dobre i satysfakcjonujące życie. I stajemy się odpowiedzialnymi obywatelami. A pasem startowym do tego lotu możemy uczynić każdą z bibliotek.