Ponad 43 mln zł dla bibliotek i niemal 3 mln zł dla małych księgarni

18.11.2021
Minister prof. Piotr Gliński ogłosił wyniki rozstrzygnięć dwóch działań koordynowanych przez Instytut Książki: „Infrastruktury bibliotek 2021-2025”, czyli kierunku interwencji realizowanego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 oraz pilotażowego programu własnego „Certyfikat dla małych księgarni”.

Nowy program dla niedużych księgarni

Jest to nowy program, który ma za zadanie pomóc w funkcjonowaniu niedużym księgarniom. W tym roku w ramach programu do 106 księgarni trafiło niemal 3 mln zł (w większości są to dotacje w wysokości do 30 tys. zł). Konferencja prasowa, podczas której ogłoszone zostały wyniki obu czytelniczych programów koordynowanych przez Instytut Książki, odbyła się w Księgarni Tarabuk na Nowym Świecie w Warszawie, będącej jednym z beneficjentów programu „Certyfikat dla małych księgarni”. W konferencji wicepremiera Piotra Glińskiego wzięli również udział: dyrektor Instytutu Książki Dariusz Jaworski, właściciel księgarni Jakub Bułat oraz Tadeusz Prześlakiewicz – przewodniczący Stowarzyszenia Księgarzy Polskich i jednocześnie właściciel księgarni „Atlas” w Warszawie, która także otrzymała wsparcie z programu certyfikacji.

Wicepremier Piotr Gliński zwrócił uwagę, że małe księgarnie są nie tylko miejscem sprzedaży książek, ale pełnią również w pewnym sensie rolę instytucji kultury.

Te wyjątkowe miejsca są takim małym domem kultury, miejscem, gdzie kultura może być pogłębiona, gdzie kontakt z książką jest poszerzony, gdzie jest także czas na pewną refleksję. Jest to miejsce bardzo cenne. A na rynku nie zawsze łatwo się takim instytucjom utrzymać. Dlatego państwo, które ma obowiązek wspierania czytelnictwa w ogóle, musi wspierać takie miejsca jak małe księgarnie szczególnie – powiedział szef resortu kultury.

Wskazując, że małe księgarnie są często prowadzone przez pasjonatów, przez ludzi poświęcających się pewnej misji, wicepremier zauważył, że muszą się one jednak zmieniać w związku ze zmianami współczesnego świata i stąd konieczny jest mądry mecenat, który zapewni im wsparcie we wprowadzaniu tych zmian.

Kultura jest takim obszarem, gdzie z jednej strony mamy do czynienia z rynkiem, a z drugiej strony – potrzebuje mecenatu i ludzi, którzy w kulturze pracują. To jest połączenie trudnych do połączenia sektorów czy obszarów funkcjonowania świata współczesnego – wskazał prof. Piotr Gliński.

Wicepremier przypomniał również, że w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa przekazywane są dotacje na różne formy wsparcia czytelnictwa w Polsce.

Od pewnego czasu chcieliśmy pomóc małym księgarniom. Dlatego stworzyliśmy program „Partnerstwo dla książki”. Okazało się jednak, że ten program nie do każdego dociera, nie każda mała księgarnia jest odbiorcą, który potrafi się wpasować w ten program. Natomiast „Certyfikat” jest adresowany bezpośrednio do małych księgarni, umożliwiając im finansowanie podstawowych kosztów stałych, takich jak np. czynsz. Są tu też pieniądze na promocję i sprzęt – wyjaśnił Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Dyrektor Jaworski podkreślił, że charakterystyczną cechą programu „Certyfikat dla małych księgarni” jest to, że od samego początku, przy jego tworzeniu maksymalnie brano pod uwagę opinię środowiska. Przypomniał również, że program jest skierowany do księgarni, które muszą przynajmniej 50 proc. przychodów uzyskiwać ze sprzedaży książek. Ponadto w danej księgarni powinno być minimum 1000 tytułów, w tym nie więcej niż 50 proc. tytułów należących do wydawcy-właściciela księgarni.

Wsparcie w czasie pandemii

Właściciel Księgarni Tarabuk Jakub Bułat wyraził radość z uruchomienia programu, szczególnie ze względu na czas pandemii. Dodał, że cieszy go, iż to wsparcie jest bardzo konkretne.

To pierwszy raz właściwie, kiedy pozwolono księgarzom na wnioskowanie o pieniądze na tak podstawowe sprawy jak możliwość zapłacenia czynszu w terminie, że możemy kupić bardzo konkretne przedmioty, które pomagają w bieżącej pracy. Przez pandemię część publiczności jest nastawiona na korzystanie z księgarni online, więc sprzęt który umożliwi transmisję tych spotkań np. z autorami, jest bardzo ważny. Ja będę mógł dzięki temu programowi zakupić sprzęt nagłośnieniowy, jesteśmy obok ruchliwej ulicy, a on pozwoli mi na serwowanie fragmentów książek i poezji, przechodniom – powiedział Jakub Bułat.

Tadeusz Prześlakiewicz podziękował wicepremierowi Glińskiemu oraz dyrektorowi Jaworskiemu za realizację programu, który jest wydarzeniem istotnym dla całego środowiska księgarskiego.

Sam odczuwam efekty tego programu, bo będę mógł zapłacić czynsz w terminie, a to w ostatnim czasie było niemożliwe, trwaliśmy jedynie dzięki ogromnej empatii naszej publiczności czytelniczej, która w tych trudnych momentach bardzo mocno nas wspomagała, często wizytując miejsca naszej działalności – powiedział przewodniczący Stowarzyszenia Księgarzy Polskich. – Jest to wspaniały program i liczymy na jego kontynuację – dodał.

Certyfikat dla małych księgarni

W pierwszym naborze Priorytetu 2 „Infrastruktura bibliotek 2021-2025” w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 dofinansowanie uzyskało 16 bibliotek na łączną kwotę prawie 26 mln zł. W ramach procedury odwoławczej wsparcie otrzymało kolejnych 13 bibliotek na łączną kwotę prawie 17,5 mln zł.

Z kolei w ramach pilotażowej edycji programu „Certyfikat dla małych księgarni” do 106 niezależnych księgarni trafiło niemal 3 mln zł – w pierwszym naborze dofinansowanie uzyskało 90 księgarni, a w ramach odwołań do grona beneficjentów dołączyło kolejnych 16 placówek. W przeważającej większości wnioskującym przyznane zostało wsparcie na maksymalną kwotę 30 tys. zł.