Konferencja podsumowująca NPRCz 2.0
Konferencja podsumowująca NPRCz 2.0
„Czytanie ma tylko dobre strony" - konferencja podsumowująca NPRCz 2.0
„Czytanie ma tylko dobre strony" - konferencja podsumowująca NPRCz 2.0 to dwudniowe wydarzenie, którego celem jest integracja środowisk związanych z działalnością na rzecz promocji czytelnictwa w Polsce, rozmowa o dotychczasowych działaniach w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 i nakreślenie kierunku dalszych kroków.
UWAGA! Aktualnie brak wolnych miejsc.
W dniach 23-24 września 2025 w Warszawie, w Ursynowskim Centrum Kultury „Alternatywy”, odbędzie się wydarzenie „Czytanie ma tylko dobre strony” - konferencja podsumowująca NPRCz 2.0. To dwudniowe spotkanie będzie twórczym podsumowaniem jednego z najważniejszych programów publicznych na rzecz kultury i edukacji w Polsce, czyli Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 oraz okazją do dyskusji nad tym, jak wspólnie wspierać biblioteki i promować modę na czytanie w przyszłości.
W spotkaniu wezmą udział osoby i instytucje od lat działające na rzecz rozwoju czytelnictwa, zarówno te tworzące Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0, będące jego beneficjentami, jak i przedstawiciele samorządów lokalnych, organizacji pozarządowych oraz reprezentantów innych środowisk, którym zależy na podnoszeniu poziomu czytelnictwa w Polsce.
Celem spotkania jest integracja środowisk związanych z rynkiem książki, wymiana doświadczeń, dyskusja z kręgami czytelniczymi oraz prezentacja dotychczasowych działań wspierających zainteresowanie literaturą.
Spotkanie będzie okazją do rozmowy o efektach pięciu lat NPRCz 2.0, obejmujących zarówno promocję czytelnictwa, jak i rozwój bibliotek publicznych. Planujemy również spojrzeć w przyszłość i podyskutować o tym, przed jakimi wyzwaniami stoimy, chcąc skutecznie zaplanować kolejną edycję programu. Ważnym tematem będą nowe wyzwania stojące przed bibliotekami i czytelnikami oraz sposoby, w jakie program może je uwzględnić.
Chcemy spojrzeć na problematykę wspierania czytelnictwa w Polsce z perspektywy ministerialnej i instytucjonalnej, pytając o to, w jaki sposób polityka państwa może wzmacniać zainteresowanie książką i czytaniem, a także oddać głos organizacjom pozarządowym i samorządom. To one najlepiej znają lokalną perspektywę i mogą wytłumaczyć, w jaki sposób czytelnictwo wpływa na małe społeczności oraz jaką rolę pełnią w tym procesie biblioteki. Nie poprzestaniemy jednak tylko na teorii. Aby zobaczyć, co najlepiej sprawdza się na polu szerzenia mody na czytanie, zaprezentujemy dobre praktyki i działania podejmowane w tym obszarze nie tylko w Polsce, lecz i innych krajach europejskich.
Bogaty program wydarzenia obejmuje wykłady, panele dyskusyjne czy prezentacje działań instytucji zaangażowanych w realizację drugiej edycji NPRCz. Wśród gości konferencji będą polscy i zagraniczni eksperci w dziedzinie kultury, sztuki i edukacji, którzy od lat aktywnie i z sukcesem działają na rzecz rozwoju czytelnictwa. To oni będą próbowali znaleźć odpowiedzi na pytania związane z jego przyszłością, niekiedy przewrotne, jak to, czy można uratować świat, nie czytając? Nie zawiedzie się również ten, kto całe życie zastanawia się, jakie książki są najbardziej polecane do… chodzenia.
Do udziału w tym wyjątkowym spotkaniu zapraszamy przedstawicieli bibliotek, fundacji i instytucji zaangażowanych w popularyzację czytelnictwa oraz osoby, które chcą aktywnie wspierać kulturę czytania. Liczymy, że „Czytanie ma tylko dobre strony” - konferencja podsumowująca NPRCz 2.0 stanie się platformą wymiany doświadczeń oraz okazją do nawiązania twórczej, długoterminowej współpracy.
Gospodarzem konferencji jest Szymon Kloska – dziennikarz, krytyk literacki, kurator festiwali literackich.
Serdecznie zapraszamy!
Program
Wtorek, 23 września 2025
Rejestracja
Otwarcie konferencji
- Robert Piaskowski, dyrektor Narodowego Centrum Kultury,
- dr Krzysztof Czubaszek, dyrektor Ursynowskiego Centrum Kultury "Alternatywy"
- Marta Cienkowska, minister kultury i dziedzictwa narodowego
- Izabela Ziętka, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej
Dlaczego nie mogę żyć bez literatury? - wykład inspiracyjny
Michał Nogaś, zastępca dyrektorki-redaktorki naczelnej Programu Trzeciego Polskiego Radia
Efekt NPRCz 2.0 z perspektywy operatorów
- Mateusz Adamkowski, dyrektor Departamentu Mecenatu Państwa, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- dr Grzegorz Jankowicz, dyrektor Instytutu Książki
- dr Tomasz Makowski, dyrektor Biblioteki Narodowej
- Robert Piaskowski, dyrektor Narodowego Centrum Kultury
- Emilia Różycka, naczelnik Wydziału Podstaw Programowych w Departamencie Kształcenia Ogólnego, Ministerstwo Edukacji Narodowej
moderacja: dr Olga Napiontek, wiceprezeska zarządu Fundacji Civis Polonus
Celem rozmowy będzie pokazanie konkretnych, wymiernych, liczbowych efektów NPRCz 2.0, które zostały osiągnięte w ramach działań podjętych przez Operatorów. Ważniejsza jednak będzie dla nas refleksja o wpływie Programu i zmianie społecznej, do jakiej się przyczynia. Porozmawiamy także o tym, jak zadbać o trwałość efektów NPRCz 2.0, tak, by nasz wspólny dorobek przyczyniał się do dalszego rozwoju czytelnictwa i związanych z nim licznych korzyści osobistych i społecznych.
Przerwa kawowa
Efekt NPRCz 2.0 z perspektywy beneficjentów
- Małgorzata Grupińska-Bis, dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
- Marcelina Halaś, edukatorka i animatorka kultury w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Kamiennej Górze
- Ewa Janikowska, dyrektor Przedszkola nr 143 „Mali Odkrywcy” w Warszawie
- Pola Rożek, przedstawicielka tutorów w konkursie BLISKO – Biblioteka | Lokalność | Inicjatywy | Społeczność | Kooperacja | Oddolność
- Tomasz Siniew, dyrektor Łubniańskiego Ośrodka Kultury
moderacja: Monika Piórecka, dyrektor Biblioteki Publicznej Gminy Kozienice im. ks. Franciszka Siarczyńskiego
Panel odda głos instytucjom, które w latach 2021–2025 współtworzyły sukces NPRCz 2.0 – od bibliotek i przedszkoli po animatorów i tutorów. Rozmówcy opowiedzą, jak Program przełożył się na realne zmiany w ich społecznościach: rozwój infrastruktury, poszerzenie oferty czytelniczej i edukacyjnej oraz budowanie trwałych partnerstw. Szczególne miejsce w dyskusji zajmie projekt BLISKO, pokazany jako katalizator współpracy, sieciowania i tworzenia „trzeciego miejsca”.
Pierogi kontra poezja. Badacze o czytelnictwie i jego przyszłości
- prof. Roman Chymkowski, kierownik Pracowni Badań Czytelnictwa, Biblioteka Narodowa
- Magdalena Kopczyńska-Zych, radca ds. wdrażania polityki kulturalnej w Departamencie Mecenatu Państwa, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- dr Katarzyna Nowicka, członkini Stowarzyszenia Dyrektorek i Dyrektorów Bibliotek INICJATYWY
- Jan Oleszczuk-Zygmuntowski, współprzewodniczący zarządu stowarzyszenia Polska Sieć Ekonomii
- Grażyna Pol, kierowniczka Działu Badań i Analiz, Narodowe Centrum Kultury
- Miranda Zarzycka, menadżerka projektów badawczych i artystycznych w Warszawskim Obserwatorium Kultury
moderacja: Agnieszka Bąk, ekspertka w zespole Public Affairs, IPSOS Polska
Kogo jeszcze ekscytuje czytanie? Czy debatę publiczną elektryzuje wyłącznie zmiana w liście lektur szkolnych? Na panelu spotkają się ekspertki i eksperci reprezentujący różne paradygmaty metodologiczne i praktyczne, aby wspólnie zastanowić się nad współczesnym czytelnictwem i tym, co determinuje jego publiczną recepcję. Spojrzymy na fenomen czytania z różnych perspektyw: badań ilościowych i jakościowych insightów, lokalnych inicjatyw i polityki kulturalnej. Zastanowimy się, czy NPRCz 2.0 w jakikolwiek sposób wpłynął na krajobraz czytelniczy, ale też spróbujemy uchwycić te aspekty kultury czytania, które wymykają się dużym narracjom, choć mogą być fundamentem rzeczywistych przemian.
Przerwa obiadowa
Dlaczego czytelnictwo jest ważne dla lokalnych społeczności? Jak wykorzystać potencjał bibliotek? Perspektywa i doświadczenia samorządów
- Małgorzata Giela, naczelniczka w Urzędzie Miasta Zabrza, sygnatariuszka pierwszej miejskiej deklaracji na rzecz czytelnictwa w Polsce: „Porozumienia Zabrzańskiego”
- Stanisław Jastrzębski, przewodniczący Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej, wójt Gminy Długosiodło
- Magdalena Krupa, starosta Powiatu Strzelińskiego
- Adrianna Walendziak, dyrektorka Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie
moderacja: Maria Deskur, prezes zarządu Fundacji Powszechnego Czytania
Panel samorządowy poświęcony będzie kluczowej roli samorządów w rozwoju czytelnictwa na poziomie lokalnym i regionalnym oraz kwestii wpływu czytelnictwa i bibliotek na wzmacnianie więzi i tożsamości lokalnych wspólnot i budowanie kapitału społecznego. Opowiemy też o udziale samorządów w realizacji działań Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0.
W poszukiwaniu Świętego Graala powszechnego czytania. Czy polityka państwa może skutecznie wspierać rozwój czytelnictwa?
- Kristina Mažeikaitė, Lietuvos kultūros taryba, Litwa
- Vladana Pillerová, Národní knihovna České republiky, Czechy
- Trine Skei Grande, Den Norske Forleggerforening, Norwegia
- Laura Trost, Stiftung Lesen, Niemcy
moderacja: Krzysztof Żwirski, aktywista literacki
Promować czytelnictwo – ale jak? I z jakim skutkiem? Podczas panelu z udziałem specjalistów i specjalistek z Litwy, Czech, Norwegii i Niemiec przyjrzymy się wybranym europejskim strategiom na rzecz rozwoju czytelnictwa oraz kultury książki. Spróbujemy uchwycić najciekawsze dobre praktyki, zidentyfikować wspólne bolączki i zastanowić się, jakie wyzwania czekają nas w czasach, w których książki możemy już streścić do dowolnej ilości znaków jednym kliknięciem.
Spotkanie sieciujące w Pałacu Rzeczypospolitej z udziałem Sławomira Rogowskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Katarzyny Lubnauer, sekretarz stanu w MEN
Środa, 24 września 2025
Czy można uratować świat, nie czytając? - wykład inspiracyjny
Jacek Królikowski, prezes Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego
Proczytelnicze działania trzeciego sektora. Jak państwo i różne organizacje pozarządowe mogą łączyć siły, by promować czytelnictwo?
- Maria Deskur, prezes zarządu Fundacji Powszechnego Czytania
- Agnieszka Karp-Szymańska, prezes zarządu Fundacji Czas Dzieci
- Agnieszka Koszowska, redaktorka, koordynatorka projektów w Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego
- Elżbieta Olszewska, członkini zarządu, dyrektorka programowa Fundacji ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom
- Katarzyna Sołtan-Młodożeniec, koordynatorka ekspertka w Dziale Kultura i Media, Centrum Edukacji Obywatelskiej
moderacja: Krzysztof Żwirski, aktywista literacki
Historia kilku ostatnich dekad kultury w wolnej Polsce obejmuje liczne przykłady działań zainicjowanych przez organizacje pozarządowe celem propagowania zwyczaju czytania od najmłodszych lat. W jaki sposób spotykają się te inicjatywy z krajowymi politykami na rzecz rozwoju czytelnictwa? Oraz co dobrego możemy osiągnąć pozostając w stałym dialogu?
Przerwa kawowa
Książki do chodzenia – wykład inspiracyjny
dr Ludwika Włodek, adiunktka w Studium Europy Wschodniej, Uniwersytet Warszawski
Czym jest współczesne czytelnictwo?
- Beata Chmiel, menedżerka kultury
- Maria Dąbrowska-Majewska, dyrektorka zarządzająca w Fundacji Zmiana
- Kinga Kolenda, specjalistka ds. marketingu w Lubimyczytac.pl
- Paweł Piwowarczyk, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Józefy Bergelówny w Dobczycach
- Beata Prokopczuk-Daab, szefowa Księgarni Czarnego, Wydawnictwo Czarne
moderacja: Anna Karczewska, aktywistka i promotorka kultury, Książki Kupuję Kameralnie
Wspólnie z najtęższymi głowami aktywistek, promotorek czytania, bibliotekarzy i księgarek zastanowimy się nad tym, czy słowo „czytelnictwo” w 2025 znaczy to samo, co znaczyło dekadę wcześniej. Jakie zmiany i czym spowodowane zachodzą we współczesnym świecie książki. Co, jak i kiedy czytają Polki i Polacy i czy to, co czytamy łączy nas czy dzieli. Zadamy też sobie i publiczności pytanie, co sami czytamy i w jaki sposób (i czy w ogóle) to nas definiuje i umiejscawia na szerokim polu literackim. Spróbujemy też zastanowić się nad tym, jak zadbać o czytelniczki i czytelników w przyszłości.
Przerwa obiadowa
Skuteczne wsparcie ze strony państwa, czyli jakie? NPRCz i inne narzędzia – panel Zespołu ds. pola literackiego przy Ministrze Kultury
- Jacek Dehnel, członek założyciel Unii Literackiej
- dr n. hum. Grzegorz Jankowicz, dyrektor Instytutu Książki
- Jerzy Woźniakiewicz, dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie, przewodniczący Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich,
- Łukasz Zych, członek zarządu głównego Stowarzyszenia Księgarzy Polskich
moderacja: Agata Diduszko-Zyglewska, przewodnicząca Zespołu ds. pola literackiego, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Podczas panelu z udziałem członków Zespołu ds. pola literackiego powołanego przez Ministrę Kultury porozmawiamy o tym, jakich innych narzędzi prawnych, poza NPRCz, może użyć państwo na rzecz wzmocnienia grup zawodowych pracujących w polu literackim. Zastanowimy się też nad tym, jak regulacja rynku książki wpłynie na kształt i siłę oddziaływania kolejnych edycji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa.
Podsumowanie i zakończenie Konferencji z udziałem przedstawiciela Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- Mateusz Adamkowski, dyrektor Departamentu Mecenatu Państwa
- Michał Rydzewski, zastępca dyrektora Narodowego Centrum Kultury
Nasi paneliści
Mateusz Adamkowski
Agnieszka Bąk
Beata Chmiel
prof. Roman Chymkowski
Maria Dąbrowska-Majewska
Jacek Dehnel
Maria Deskur
Agata Diduszko-Zyglewska
Trine Skei Grande
Małgorzata Giela
Małgorzata Grupińska-Bis
Marcelina Halaś
Ewa Janikowska
dr Grzegorz Jankowicz
Stanisław Jastrzębski
Anna Karczewska
Agnieszka Karp-Szymańska
Szymon Kloska
Kinga Kolenda
Magdalena Kopczyńska-Zych
Agnieszka Koszowska
Jacek Królikowski
Magdalena Krupa
dr Tomasz Makowski
Kristina Mažeikaitė
dr Olga Napiontek
Michał Nogaś
dr Katarzyna Nowicka
Jan Oleszczuk-Zygmuntowski
Elżbieta Olszewska
Robert Piaskowski
Vladana Pillerová
Monika Piórecka
Paweł Piwowarczyk
Grażyna Pol
Beata Prokopczuk-Daab
Pola Rożek
Emilia Różycka
Tomasz Siniew
Katarzyna Sołtan-Młodożeniec
Laura Trost
Adrianna Walendziak
dr Ludwika Włodek
Jerzy Woźniakiewicz
Miranda Zarzycka
Łukasz Zych
Krzysztof Żwirski
Patroni medialni
Dowiedz się więcej o NPRCz 2.0
Bądź z nami na bieżąco
Informacje o dostępności i dojeździe
Konferencja w Ursynowskim Centrum Kultury „Alternatywy”
- Zapewniamy tłumaczenie na Polski Język Migowy.
- Zapewniamy pętlę indukcyjną w sali widowiskowej.
- Możliwy jest udział wraz z asystentem osobistym – po uprzedniej rejestracji miejsca za pomocą formularza zgłoszeniowego.
- Możliwy jest udział z psem przewodnikiem lub z psem asystującym. Zabierz ze sobą certyfikat psa asystującego i zaświadczenie o szczepieniu.
- Szczegółowe informacje o dostępności, w tym architektonicznej znajdują się pod linkiem: https://alternatywy.art/deklaracja-dostepnosci/
Zachęcamy do korzystania z komunikacji miejskiej. Ursynowskie Centrum Kultury „Alternatywy” znajduje się tuż przy stacji metra (linia M1, stacja Imielin). Parking samochodowy pomiędzy budynkiem Ursynowskiego Centrum Kultury „Alternatywy” a Urzędem Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy jest płatny.
Spotkanie sieciujące w Pałacu Rzeczypospolitej
- Możliwy jest udział wraz z asystentem osobistym – po uprzedniej rejestracji miejsca za pomocą formularza zgłoszeniowego.
- Nie jest możliwy udział z psem przewodnikiem lub z psem asystującym.
- Szczegółowe informacje o dostępności, w tym architektonicznej znajdują się pod linkiem – patrz Budynek 2: https://palacrzeczypospolitej.pl/deklaracja-dostepnosci/
Zachęcamy do korzystania z komunikacji miejskiej. Pałac Rzeczypospolitej znajduje się w odległości 10-minutowego spaceru od stacji metra (linia M1, stacja Ratusz Arsenał). Możliwość parkowania samochodów w okolicy jest ograniczona.
